Podcasts van A tot Z met Shalini Van den Langenbergh

Voor veel radiomakers ligt het maken van podcasts ogenschijnlijk binnen het bereik van hun expertise. Maar er komt meer bij kijken dan ‘de tijd volpraten’. Waar je op de radio doorgaans omringd wordt door een team vakmensen, moeten veel podcastmakers het vaak alleen of met een beperkt team zien te rooien. Van A tot Z, van idee tot afgewerkt product. Shalini Van den Langenbergh, creative producer bij Uitgesproken, weet er alles over.

Shalini studeerde journalistiek en sloeg tijdens haar opleiding de richting ‘radio’ in. Dat bracht haar onder meer bij Qmusic, Nostalgie en Radio2. Ze was afwisselend dj, redacteur en producer, maar het was bij Nostalgie dat ze de podcast definitief in het vizier kreeg. Shalini: “Ik maakte al podcasts buiten mijn werkuren want mijn voorliefde voor podcasting sluimerde al langer. Als hobbyist maakte ik al een podcast over ‘vergeten vrouwen in de geschiedenis’ en ik maakte ook een humaninterestpodcast, The Sorting Hat Revisited, geïnspireerd op Harry Potter. Bij Nostalgie kreeg ik de kans om een podcast te maken over Freddy Mercury: Mercury Mysteries. Daarmee heb ik vorig jaar een prijs gewonnen op het DS Podcastfestival, de allereerste Oorkonde in de categorie cultuur. Op dat moment was mijn overstap naar podcasting definitief. Nu, mijn liefde voor de radio is hiermee niet van de baan. De kans bestaat dat ik nog wel dingen ga doen met radio maar mijn fulltime job bestaat nu uit het maken van podcasts.”

Intussen ben je al anderhalf jaar creative producer bij Uitgesproken. Wat houdt dat precies in?

Shalini: “Dat wil zeggen dat ik verantwoordelijk ben voor het maken van podcasts, van het prille begin tot het finale product. Ik bekommer mij over de conceptualisering, het uitwerken van ideeën, opnemen, regisseren, monteren, eindredactie en alle stapjes daartussen.”

Na jouw podcasts ‘buiten de uren’ en het prijswinnende Mercury Mysteries, maak je nu voornamelijk commerciële podcasts. Vergt dat een andere aanpak?

Shalini: “Niet noodzakelijk. Ik heb onder meer de podcast Studio Brein over intelligentie gemaakt en ik werk ook aan Grensverleggers en Podcastgoud. De opdrachten zijn dus veelzijdig en mijn interesseveld is ook heel breed. Dat is trouwens ook waarom ik journalistiek heb gestudeerd. In die zin is het voor mij makkelijk om podcasts te maken in opdracht. Het biedt mij immers hét excuus om me te verdiepen in een wereld waar ik anders nooit mee in aanraking zou komen. Ik ben nu bijvoorbeeld bezig met een podcast over geluk. Dat is wetenschap, dat is infotainment, dat is psychologie, filosofie … En dan te bedenken dat ik daarvoor word betaald! (lacht).”

Hoe gaat dat in de praktijk? Broeden jullie op ideeën waarmee je naar potentiële klanten stapt of kloppen potentiële klanten bij Uitgesproken aan om iets met audio te gaan doen?

Shalini: “Bedrijven benaderen ons inderdaad met de vraag naar een podcast en of een podcast zou passen bij hun bedrijf. Daarin schuilt dan de uitdaging: zoeken naar die verhalen die de moeite zijn om te vertellen. Anderzijds zien we ook zaken passeren die heel inspirerend zijn en waarmee je spontaan iets denkt te kunnen doen. Het is dus niet het één of het ander, het is een wisselwerking waarbij ‘het verhaal’ centraal staat.”

Het DS Podcastfestival komt eraan en je staat ook zelf op de affiche. Kan je iets verklappen over jouw keynote met de intrigerende titel ‘Creatief Stelen’?

Shalini (lacht): “Wat kan ik daarover zeggen? Het is een pleidooi voor wat ik als lichte beroepsvorming ervaar. Ik luister veel naar podcasts en ik zou iedereen aanraden om hetzelfde te doen. Alles begint bij luisteren. Dat is de Radio 1-slogan die ik bij deze creatief steel, maar het is wel zo. Hoe meer je luistert, hoe meer je begrijpt wat boeiend is, wat werkt, welke verhaalstructuur jou aanspreekt of interessant is … Soms hoor je iets wat bijzonder goed gemaakt is. Het kan inspiratie bieden, niet zozeer om te imiteren, maar om uit te zoeken hoe je iets gelijkaardigs zou kunnen toepassen in een podcast. Pas op, creatief stelen mag nooit een excuus zijn om klakkeloos dingen over te nemen, of om te plagiëren! Het is vooral een manier om input te verzamelen. Dat geldt trouwens niet alleen voor podcasts, maar ook voor radio, wat je ziet en hoort in films, ontdekt tijdens het lezen van een boek, enzovoort. Dat alles samen vormt een referentiekader waarmee je de slag kan. Je gebruikt de dingen die goed gedaan zijn op jouw eigen manier, waardoor je toch een origineel en creatief product neerzet dat de moeite loont om naar te luisteren.”

Zijn er bepaalde podcastmakers die je bewondert en die je inspireren?

Shalini: “Ik bewonder er zoveel (lacht). Eén van mijn ultieme favorieten is Radiolab, lang gehost door Jad Abumrad. Die Amerikaanse podcast is zo goed gemaakt! Creatief, origineel, informatief – gewoon heel erg straf. Abumrad is een van mijn grootste podcasthelden. Ik bewonder vertellers die erin slagen om van begin tot eind te boeien. Dat kan via een interessant gesprek, maar ook via infotainment- of muziekpodcasts. Ik laat mij uiteraard inspireren door bepaalde makers, maar eigenlijk kan je van iederéén iets leren. Alles begint bij goed luisteren en de opgedane inspiratie optimaal benutten.”